Onderzoekers van Naturalis bestuderen de rijkdom van het leven op aarde. Als het blote oog niet volstaat, gebruiken ze moderne apparatuur.
Voor heel sterke vergrotingen en haarscherpe beelden maken onderzoekers gebruik van de rasterelektronenmicroscoop (SEM – Scanning Electron Microscope).
Hoe werkt een SEM?
Haarscherp en gedetailleerd
De rasterelektronenmicroscoop – ook wel SEM (Scanning Electron Microscope) genoemd – kan uitzonderlijk scherpe beelden maken met een vergrotingsfactor tot maximaal 300.000. Dat is ongeveer 750 keer zoveel als een lichtmicroscoop.
Buitenkant in beeld
De SEM levert een tweedimensionale foto van de buitenkant van het object op. Het is een veelgebruikt instrument voor aard- en levenswetenschappen.
Scannen met elektronen
De SEM vuurt onder hoge snelheid een elektronenbundel op een object af. De bundel tast lijn voor lijn – als in een raster – het oppervlak af. Slechts een paar minuten later is een compleet beeld opgebouwd.
Golflengte
De versnelde elektronen bewegen zich met een kleinere golflengte voort dan lichtdeeltjes (fotonen). Daarom is de resolutie van de SEM vele malen groter dan van een lichtmicroscoop. Dit betekent dat gedetailleerde structuren haarscherp in beeld kunnen worden gebracht.
Beeldscherm SEM op de werkplek van de onderzoeker
Zaal 'Live Science' in Naturalis
Hoe werkt een micro-CT scanner?
Het inwendige zichtbaar maken
Onderzoekers gebruiken micro-CT scanners om de inwendige bouw van een plant of dier in beeld te brengen, zónder het te beschadigen. De kostbare collectie blijft intact en de wetenschap krijgt de informatie die het nodig heeft.
Röntgenstraling
De micro-CT scanner werkt met röntgenstraling. Het object wordt in de scanner geplaatst en draait stukje bij beetje rond. Ondertussen wordt er steeds vanuit een andere hoek een röntgenfoto van gemaakt.
Driedimensionaal
Als het hele object is gescand, ‘plakt’ de computer alle beelden achter elkaar. Het resultaat is een driedimensionaal filmpje waarmee dwars door een object heen kan worden gekeken. Dit alles zonder schade aan te richten. Het object komt er net zo uit als het erin gaat.
Inhoudsontwikkeling en teksten: Manon Laterveer-de Beer
In opdracht van: Naturalis Biodiversity Center (2013)
Miniatuurversie
De micro-CT scanner is een miniatuurversie van de CT scanner die in het ziekenhuis wordt gebruikt. De patiënt schuift in een soort tunnel, waarna een overzicht van de inwendige organen wordt gemaakt zonder te hoeven snijden.
Hightech
Met de micro-CT scanner in huis mag Naturalis zich tot de top onderzoeksinstituten in ons land rekenen. Er zijn maar weinig andere wetenschappelijke instellingen met zo’n hightech apparaat.